LID DONATEUR VRIJWILLIGER
OPGEVEN-WIJZIGEN-NIEUWSFLITS
 Algemeen
Er zijn twee soorten beschermde monumenten te weten
- de Rijksmonumenten die de rijksoverheid aanwijst en van nationaal belang zijn en
- de Gemeentelijke monumenten die de gemeente aanwijst en van lokaal of regionaal belang zijn.

Soms is bescherming te laat zoals bij de boerderij ‘Ravensteijn’ aan de 2e Tochtweg. Een beschrijving van deze boerderij en haar bewoners is hier te vinden.

Ook kunnen panden zodanig worden verbouwd dat zij de status van een monument niet kunnen krijgen denk aan de” Batavier’ (huidige bibliotheek) en het appartementengebouw aan de kerklaan op de plaats van Maalderij. De voorgevel van het appartementengebouw is nagebouwd met een tableau waarop de oorspronkelijek tekst: “Coöperatieve Landbouwvereniging Nieuwerkerk aan den IJssel” is geplaatst.

Sommige monumenten zijn op bepaalde tijden geheel of gedeeltelijk te bezichtigen. Molen ‘Windlust’ op Kortenoord is bijvoorbeeld wekelijks te bezoeken, terwijl boerderij ‘Nooit Gedacht’ aan de ’s-Gravenweg iedere maand kan worden bezocht (1e zaterdag van de maand).



Daarnaast zijn op ´Open Monumentendag´ (2e zaterdag in september) meerdere monumenten te bezichtigen. Veelal is er voor die dag een programma opgesteld.

Zie voor de Monumentendag in 2023: de folder met het programma.
 Rijksmonumenten
De bescherming van rijksmonumenten is geregeld in de Erfgoedwet (binnenkort in de Omgevingswet). Het soort monument bepaalt onder meer welke wetten en regels van toepassing zijn. Het nationale belang hangt veelal af van de cultuurhistorische- of wetenschappelijke waarde. In Nieuwerkerk aan den IJssel zijn 13 panden en een hek door het rijk aangewezen als een rijksmonument.
In een door de HVN uitgebrachte folder zijn zij afgebeeld en beschreven.
Over 4 van de 14 panden is nog wat meer beschreven of de activiteiten in of bij die panden toegelicht.

Folder over Molen Windlust op Kortenoord.

Over hoeve Nooit Gedacht is door Cor Vermeulen de volgende video gemaakt: bewaard verleden.

Een beschrijving van het leven en werken op de steenplaats in Klein Hitland.

De beschrijving van het interieur/exterieur en de geschiedenis van de Dorpskerk van de Hervormde Gemeente.
 Gemeentelijk monumenten en beeldbepalende panden
Gemeenten in Nederland bepalen zelf welke bijzondere gebouwen ze op de gemeentelijke monumentenlijst willen plaatsen. In de meeste monumentenverordeningen is de bevoegdheid van de Burgemeester en Wethouders opgenomen om een object als monument aan te wijzen. De begripsomschrijving van monument, gaat het bij een aanwijzing meestal over de ‘schoonheid’, ‘cultuurhistorische waarde’, ‘architectuurhistorische waarde’, ‘stedenbouwkundige waarde’ of ‘wetenschappelijk betekenis’ van het object.

Door de gemeente Zuidplas zijn in Nieuwerkerk aan den IJssel 13 panden aangewezen als gemeentelijk monument.
Daarnaast zijn er, uniek in Nederland, door de gemeente 18 panden als beeldbepalend aangemerkt. Deze panden hebben dus de eigenschappen van een gemeentelijk monument, maar zijn het niet. Wel kunnen de beeldbepalende panden op verzoek van de eigenaar als gemeentelijk monument worden aangewezen.

Aangewezen monumenten.
Nr. 101 - Dorpsstraat 42-44
Nr. 103 - s-Gravenweg 31
Nr. 105 - s-Gravenweg 88
Nr. 106 - s-Gravenweg 92
Nr. 107 - s-Gravenweg 101
Nr. 115 - Groenendijk 285
Nr. 117 - Groenendijk 299/301
Nr. 119 - Kerklaan 13
Nr. 120 - Kerklaan 44
Nr. 122 - Kerklaan 46
Nr. 127 - Kerklaan 152
Nr. 128 - Kortenoord 104/106
Nr. 129 - Prinses Beatrixstraat (begraafplaats)

Folder verdwenen monumenten 2013



Beeldbepalend panden.
Nr. 102 - Dorpsstraat 58
Nr. 104 - s-Gravenweg 71
Nr. 108 - s-Gravenweg 159-167
Nr. 109 - s-Gravenweg 238/240
Nr. 110 - s-Gravenweg 254
Nr. 111 - s-Gravenweg 284
Nr. 112 - s-Gravenweg 316
Nr. 113 - Groenendijk nabij 123
Nr. 114 - Groenendijk 127
Nr. 116 - Groenendijk 287
Nr. 118 - Hitlandgebied nabij fietspad
Nr. 121 - Kerklaan 45
Nr. 123 - Kerklaan 60
Nr. 124 - Kerklaan 64
Nr. 125 - Kerklaan 66
Nr. 126 - Kerklaan 92
Nr. 130 - Schoolstraat 41
Nr. 131 - 2e Tochtweg 8

Elf Nieuwerkerkse grafmonumenten